تراز و منحنی

در اروپای میان دو جنگ ، تغییرات اساسی در کشور های بزرگ اروپا اتفاق افتاد، چهره اروپا را بعد از جنگ جهانی اول تا حدودی متغیرکرد.در این تحولات کشور تازه ترکیه تشکیل شد.این کشور که قبل از جنگ جهانی اول با نام عثمانی در صف متحدین قرار داشت ، بعد از جنگ جهانی اول و تسلیم شدن بدون قید و شرط متحدین در مقابل متفقین ، توسط انگلیس و فرانسه تجزیه شد.البته در مدت کوتاهی بعد از این واقعه ، مصطفی کمال پاشا ( آتا ترک ) توانست کشور ترکیه را تاسیس کند و همچنین با تن دادن به قرارداد لوزان برخی از نواحی عثمانی را پس بگیرد.

 در شرق اروپا ، دولت روسیه با کودتای بلشویک ها در نوامبر 1917 سقوط کرد و لنین رهبر بلشویک ها زمامدار روسیه گردید و حکومت کمونیستی تشکیل داد.چون حکومت کمونیستی بر پایه ی تشکیل شوراهای کارگران و کشاورزان پا گرفت از آن پس به این کشور « اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی » گفته شد.لنین پایتخت را از پتروگراد به مسکو انتقال داد و مزارع کشاورزی اشتراکی به نام کالخوز تشکیل داد تا مالکیت فردی را از میان بردارد اما با بروز قحطی در سال 1921 در شوروی و کاهش شدید بهره وری کالخوزها ، لنین سیاست اقتصادی جدیدی مشهور به نِپ (NEP) را در پیش گرفت که طی آن مالکیت خصوصی را تا حدی مجاز شمرده بود. لنین در سال 1924 در گذشت و استالین به رهبری شوروی رسید.استالین به کمک « سازمان امنیت دولتی » { K.G.B } همه رقیبان خود را از میدان به در کرد و تقریبا حکومتی دیکتاتوری را تشکیل داد.استالین در اوایل سال 1943 ، پیش از شروع جنگ دوم جهانی طی جلسه ای با  وزیر خارجه هیتلر ، با آلمان ها بر سر لهستان سازش کرد.شوروی و آلمان ضمن عقد قرار داد محرمانه عدم تجاوز به یکدیگر ، لهستان را بین خود تقسیم کردند و مقرر شد که بعد از حمله نازی ها از طرف غرب به لهستان ، ارتش شوروی هم از سمت شرق به لهستان حمله کند.

در جنوب اروپا ، در شبه جزیره ایتالیا ، روزنامه نگاری به نام موسولینی از نارضایتی مردم ایتالیا استفاده کرد و حزب فاشیسم را تشکیل داد.موسولینی با تشکیل این حزب ادعا کرد که می خواهد عظمت روم باستان را برای ایتالیا احیاء کند.موسولینی توانست فرمان نخست وزیری را از پادشاه ایتالیا بگیرد و به خود لقب « دوچه » یا پیشوا داد و با شیوه های نژاد پرستانه حکومت می کرد.موسولینی با آلمان و ژاپن ، دولت های محور را تشکیل دادند که هدفشان را در ظاهر مبارزه با کمونیسم اعلام کردند ولی بعد از چند سال دنیا دریافت هدف از تشکیل  گروه دولت های محور چه بوده است.

بعد از شرق و جنوب اروپا  می رسیم به قلب اروپا، به کشوری که آغاز کننده هر دو جنگ جهانی اول ودوم بوده است ، آلمان که بعد از جنگ جهانی اول به یک کشور سطح پایین اروپا تنزل یافته بود ، در سال های میان دو جنگ از جانب کمونیست های داخلی احساس خطر می کرد.از همان سال های بعد از جنگ جهانی اول ، میهن پرستان ، سرمایه داران و صاحبان صنایع آلمان به دنبال کسی بودند که آلمان را هم از قید غرامت های قرارداد ورسای و هم از خطر کمونیسم رها سازد.این فرد کسی جز « آدولف هیتلر » نبود که عضو حزب ناسیونال سوسیالیست (نازی) شده بود و در متینگ های حزبی ، لغو قرارداد ورسای و ایجاد « فضای حیاتی » برای آلمان را به مردم وعده می داد.هیتلر در انتخابات پارلمانی سال 1933 ، اکثریت کرسی های مجلس آلمان را بدست آورد.در نتیجه وی به دستور هیدنبورگ ، رئیس جمهور آلمان ، صدراعظم شد. هیتلر بعد از مرگ رئیس جمهور « هیدنبورگ » به عنوان جانشین او ، قدرت در آلمان را در دست گرفت و به خود لقب « پیشوا » داد.

هیتلر در سال 1935 پیمان ورسای را لغو کرد و تقریبا با این کار به متفقین اعلان جنگ داد.سپس او ناحیه « رنانی » را در مرز آلمان و فرانسه اشغال نمود و  ناحیه ی زغال سنگ خیز « سار » را نیز از فرانسه پس گرفت.

هیتلر به کمک دکتر شاخت « وزیر اقتصادش » توانست تورمی که از بعد از جنگ جهانی اول بر مردم آلمان فشار می آورد ، مهار کند و به کمک کمپانی « کروپ » صنایع نیمه مشغول آلمان را احیاء کند و آلمان را تا سال 1939 آماده ورود به جنگی بزرگ کند.شعار هیتلر برتری نژادی ژرمن بر همه نژاد ها دیگر بود و هدف خود را تجدید عظمت آلمان اعلام کرد.در ضمن هیتلر برای سرکوب دشمنان و مخالفان خود یک سازمان پلیس مخفی به نام گشتاپو ایجاد نمود که در آن زمان قویترین سازمان امنیتی جهان بود .

می رسیم به وضع اروپای جنوب غربی در میان دو جنگ جهانی، به سرزمین اسپانیا،که در سال 1931 آلفونس سیزدهم ، پادشاه اسپانیا بر اثر قیام جمهوری خواهان این کشور، از اسپانیا گریخت و حکومت جمهوری در این کشور برقرار شد.بعد از مدتی یک سلطنت طلب به نام مارشال فرانکو با کمک هیتلر و موسولینی ، بندر بارسلون را فتح کرد و خود را آماده نمود تا پایتخت اسپانیا را تصرف کند.در نتیجه جنگ داخلی بزرگی در اسپانیا رخ داد.از طرفی شوروی و فرانسه با حمایت های تسلیحاتی از طرفداران جمهوری خواهان اسپانیا ، چریک های این کشور را تقویت می کردند و در مقابل آلمان جدیدترین سلاح های خود را به طرفداران مارشال فرانکو  می داد.بالاخره بعد از کشته شدن یک میلیون نفر در اسپانیا به خاطر جنگ داخلی ، مارشال فرانکو در اکتبر 1939 قدرت را به نفع سلطنت طلبان به دست گرفت و با ژاپن ، آلمان و ایتالیا پیمان دوستی بست.

- اولین مسئله که در مورد جنگ جهانی اول پیش میاد که این جنگ برای چی به وجود آمد. بروز جنگ جهانی اول عوامل متعددی داشت که به اختصار توضیح می دهم:

1- رقابت امپراطوری روسیه تزاری ، اتریش –مجارستان و عثمانی بر سر شبه جزیره ی بالکان.

2- اختلافات شدید آلمان و فرانسه سر دو منطقه ی « آلزاس » و « لرن » .

3- رقابت شدید آلمان با انگلستان بر سر مستعمره ها .

بهانه شروع جنگ جهانی اول کشته شدن ولیعهد اتریش به دست یک جوان صرب در شهر سارایوو بود.

کشورهای چین ، ژاپن ، رومانی ، پرتغال  ، انگلستان و فرانسه  اتفاق مثلث ( متفقین )را تشکیل می دادند و آلمان  ، بلغارستان ، عثمانی و اتریش - مجارستان اتحاد مثلث (متحدین) را تشکیل دادند.

از اصلی ترین عوامل پیروزی متفقین در جنگ جهانی اول استفاده انگلستان از سلاح جدیدی به نام تانک بود.

جنگ جهانی اول پیامدهایی داشت که به اختصار در اینجا  توضیح می دهیم:

اولین پیامد آن= خلع سلاح کامل آلمان بود.

دومین پیامد آن = قرارداد ورسای بود که یکی از اصلی ترین عوامل بروز جنگ جهانی دوم بود. در این قرارداد که در کاخ ورسای پاریس برگزار شد ، ویلسون ( رئیس جمهور آمریکا ) ، لوید جرج ( نخست وزیر انگلیس ) ، کلمانسو ( نخست وزیر فرانسه ) و اورلاندو ( نخست وزیر ایتالیا ) حضور داشتند.در این کنفرانس متفقین مستعمرات آلمان را بین خود تقسیم کردند و علاوه بر آن بخشی از آلمان به انضمام بندر دانزیگ که خیلی برای آلمان مهم بود به لهستان داده شد و همچنین قرار شد آلمان به متفقین غرامت بپردازد. همچنین در کنفرانس ورسای قرار شد مجارستان از اتریش جدا شود و به مجارستان استقلال داده شد .

سومین پیامد آن = تشکیل جامعه ملل بود.این پیشنهاد توسط ویلسون رئیس جمهور امریکا داده شد و تصویب شد.

استفاده با ذکر منبع بلا اشکال است وگرنه شرعا استفاده از مطالب  بدون ذکر منبع حرام است